MANDARİN BİLGİ KARTLARI

MEVCUT DURUM

  • Dünya Mandarin üretimi 2018 yılında 3,6 milyon ha alanda 34,3 Milyon ton ve 2019 yılında ise 2,8 milyon ha alanda 35,4 milyon tondur. (FAO,2020).
  • En önemli üretici ülkeler; Çin (19,7 milyon ton), İspanya (1,8 milyon ton) ve 3 üncü sırada 1 milyon 400 bin ton ile Ülkemiz yer almaktadır. Dünya üretiminin yaklaşık % 4’ünü üretmekteyiz. (FAO, 2020)
  • Dünya mandarin ihracatı 5,3 milyon ton olup, İspanya 1,4 milyon tonla ilk sırada, ülkemiz ise 752 bin ton ile 2 nci sırada, Çin (640 bin ton) ve Fas (465 bin ton) ile 4 üncü sıradadır.(FAO,2019)
  • Ülkemiz Mandarin üretimi 2002 yılında 590 bin ton iken 2019 yılı mandarin üretimi 535.536 da alanda 1.400.000 ton ve 2020 yılı üretim ise 1.585.629 tondur.(TÜİK,2020)
  • Dünya ortalama mandarin verimi 1.285 kg/da iken, ülkemiz ortalama verimi 2.614 kg/dadır. (En yüksek verim King mandarinde olup 3.524 kg/da)
  • Ülkemizde üretilen mandarin çeşitleri; Clausellina, Okitsu(en erkenci) King, Fremont, Lee, Marisol, Satsuma, Mineola, Robinson, Yerli Apireno, Fairchild, Klemantin, Fortune ve en geççi çeşit Murcott’dur.Dünyada üretilen en yaygın çeşitler ise Satsuma, Klemantin, King, Marisol, Fremont, Fortune, Robinson, Nova, Lee ve Owari’dir.

ÜRETİM VERİLERİ      

Yıllar

Kayıtlı Üretici Sayısı
(ÇKS)
Alan
(da)
Üretim
(ton)
Üretim Değeri
(Bin TL)
Verim (kg/da) Fiyat
(TL/kg)
Maliyet
(TL/kg)
2002 - 288.500 590.000 206.500 2.276 0,35 0,24
2015 13.061 435.097 1.156.365 707.728 2.898 2,75 0,56
2016 14.497 465.690 1.337.037 839.334 3,406 0,86 0,66
2017 14.827 506.992 1.550.469 1.129.033 3.406** 0,86** 0,66**
2018 16.809 515.912 1.650.000 1.344.813 3.198** 0,81** 0,54**
2019 15.484 535.536 1.400.000 1.239.452 2.614 0,95 0,64
2020 18.477 598.328 1.585.629 2.016.441 2.650 1,19  
2002-2020 % Değişim 107      169 8.764 164 131 125

Kaynak: TÜİK ** TEPGE ** UTK ** TAMSİS

  • Ülkemizde 2020 yılı itibariyle mandarin dikim alanımızda 2002 yılına göre % 107, üretim miktarımızda % 169 oranında artış olmuştur.  
  • Mandarin üretiminin en yaygın olduğu iller; Adana, Hatay, Mersin, İzmir, Aydın ve Antalya’dır. (TÜİK,2020).
  • Ülkemizde mandarin tüketimi 547 bin ton, kişi başına tüketimi 6,6 kg ve yeterlilik derecesi % 232,8’dir. (TÜİK,2019/2020)

MANDARİN HAL FİYAT VERİLERİ

Ankara, İstanbul, Antalya ve Mersin ortalama hal fiyatı (TL/kg) 15.12.2014   08.12.2015         01.12.2016 10.02.2017 15.12.2017
1,06 0,72 1,60 2,05  
Gümrük Ticaret Bak. Hal Kayıt Sistemi(TL/kg) 15.01.2018 15.02.2018 15.03.2018 16.04.2018 10.10.2018
0,69 1,45 1,83 1,20 3,2

TÜFİS FİYATLARI(TL/kg)

 

12.12.2018

ÜRETİCİ      HAL PAZAR MARKET
1,09 1,52 2,20 2,59
31.01.2019 1,09 2,26 2,64 3,79
05.03.2019 0,83 2,44 2,84 3,95
25.04.2019 0,65 2,81 3,17 4,50
05.02.2020 1,87 2,51 3,30 3,92
30.10.2020(Mersin ve Ankara Hal fiyatı)   2-4    
25.01.2021   3,5    

 

MANDARİN DIŞ TİCARETİ

Yıllar İhracat Miktarı (Ton) İhracat Değeri (Bin $) İthalat Miktarı (Ton) İthalat Değeri (Bin $)  
 
2002 269.688 86.263 398 37  
2015 561.476 295.387 19.185 6.277  
2016 672.664 321.871 22.435 6.056  
2017 693.964 332.509 24.720 5.813  
2018 740.590 311.369 28.300 10.265  
2019 753.051 344.723 30.177 9.623  
2020 871.657 444.121 42.177 15.809  
2021* 212.800 114.051 25.322 11.850  
2002-2020 % Değişim 223 414 10.497 42.627  

Kaynak: TÜİK * 2 aylık

             
  • Ülkemizin 2020 yılı ihracat miktarı 2002 yılına göre % 223 oranında artarak 871 bin tona ulaşmıştır. İhracat değeri ise % 414 oranında artmış ve 444 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Serbest Ticaret Anlaşmaları kapsamında mandarine
  • Gümrük vergisi oranı % 54’dür.
  • En çok mandarin ihracatı yaptığımız ülkeler; Rusya, Irak, Ukrayna, Suudi Arabistan ve Romanya
  • Müşteri anlaşmazlığı ve ihracat yapılan ülkelerin kalıntı tolerans aralıklarının farklılık göstermesi gibi nedenlerden dolayı ihracattan geri dönen ürünler “Geri Gelen Eşya”  kapsamında olan ürünlerdir. Turunçgil ürünleri de Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonuna kesinti yapılan ürün kapsamında olduğundan “ürünün ülkeye geri dönüşünde” ihracat esnasında yapılan kesintinin iadesi yapılmakta ve bu işlem yüzünden kayıtlarda ithalat yapılmış gibi gözükmektedir.

DESTEKLER

  • Pazar istekleri doğrultusunda yeni çeşitlerle üretimin artırılması ve hasat süresini uzatılması amacıyla uygulanan sertifikalı fidan desteklemesi kapsamında; 2005-2019 yılları arasında tesis edilen 134.710 da mandarin bahçesi için 14.096.456 TL destek ödemesi yapılmıştır.
  • 2020 yılında sertifikalı ve standart aşılı fidanla bahçe tesislerine 100-280 TL/da destekleme yapılmaktadır.
  • Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı ve toplam işletme büyüklüğü 5 dekar ve altında olan turunçgil üreticilerine 2020 üretim yılında dekara 100 TL Küçük Aile İşletmesi Desteği Ödemesi ödemesi yapılmaktadır.
  • Organik tarım uygulamalarında 2020 yılında kategorilerine göre 100 TL/da, iyi tarım uygulamalarında ise 40 TL/da destek verilmektedir.
  • 2020 yılında biyoteknik 80 TL ve biyolojik mücadele için dekara 50 TL destek verilmektedir.
  • Bunun yanında girdi maliyetlerinin azaltılması amacıyla mandarin üreticilerimize 2021 yılında 23 TL Mazot/gübre desteği( 15 TL/da mazot ve 8 TL/da gübre desteği) verilmektedir. Ayrıca katı organik ve organomineral gübre desteği 20 TL/da
  • Tarım Sigortaları kapsamındapoliçe bedelinin %50’si Bakanlığımızca
  • Basınçlı sulama sistemleri tesisinde SIFIR faizli kredi verilmektedir. KKYD kapsamında Mevcut üretiminden elde edilen ürünün kalitesini koruyarak daha uzun bir süre pazara ürün arzını sağlamak üzere meyve sebze işleme, paketleme, tasnif, soğuk hava deposu projelerine %50 hibe desteği
           
MANDARİN DENGE TABLOSU (2019/2020)
Üretim (Ton) 1.400.000
Ekilen alan (Ha) -
Üretim kayıpları (Ton) 15.400
Arz=Kullanım (Ton) 1.427.075
Kullanılabilir üretim (Ton) 1.384.600
İthalat (Ton) 42.475
AB 28 ithalat (Ton) 58
Yurt içi kullanım (Ton) 594.829
Tüketim (Ton)                              547.243
Kayıplar (Ton) 47.586
İhracat (Ton) 832.246
AB 28 ihracat (Ton) 93.750
Kişi başına tüketim (kg) 6,6
Yeterlilik derecesi (%) 232,8
 
İller Meyve veren ağaç sayısı Meyve vermeyen ağaç sayısı Alan(da) Üretim(ton)
Adana 5.785.732 3.025.865 241.602 509.279
Hatay 4.499.264 2.112.502 176.486 478.024
Mersin 2.023.194 396.765 80.410 302.435
İzmir 1.741.688 69.327 47.299 156.915
Aydın 511.440 91.947 14.009 48.198
Muğla 392.743 31.365 11.801 27.649
Antalya 290.940 50.717 9.711 25.974
Diğer 680.775 62.946 17.010 37.155
TOPLAM 15.925.776 5.841.434 598.328 1.585.629
         
         

2020 yılı iller